Prof. Łukasz Pohl z Uniwersytetu Szczecińskiego ujawnił, że Ministerstwo Sprawiedliwości zwróciło się do niego z prośbą o sporządzenie opinii w związku z ekspertyzą naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Wrocławskiego, dotyczącą planowanych zmian w prawie karnym. To za tę ekspertyzę karniści mieli zostać pozwali przez Ministerstwo Sprawiedliwości, co 15 czerwca 2019 r. zapowiadał minister Marcin Warchoł, a dwa dni później odwoływał minister Zbigniew Ziobro.
Informacja o opinii została ujawniona w 39. numerze czasopisma „Prawo w Działaniu” pod redakcją Łukasza Pohla, wydawanego przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. W swoim artykule zgłoszonym do publikacji 3 lipca 2019 r. prof. Łukasz Pohl informuje, że:
„Niniejszy artykuł bazuje na opinii, którą przygotowałem na prośbę Ministerstwa Sprawiedliwości”.
Autor pisze dalej: „W zaanonsowanej opinii zlecający domagał się udzielenia odpowiedzi
na dwa następujące pytania:
1. „Czy pojęcie «sektora publicznego» jest wyłączone w przypadku skazania
z art. 296a k.k. z 1997 roku?”.
2. „Czy prezes zarządu Orlen SA odpowiadałby za łapownictwo w sektorze publicznym
w przypadku przypisania mu czynu z art. 296a k.k. z 1997 roku?”.”
Ministerstwo Sprawiedliwości podkreślić miało, jak to pisze prof. Łukasz Pohl, że „byłoby pożądane, aby opiniodawca odpowiadając na powyższe pytania, wziął pod szczególną uwagę i poddał wnikliwej analizie stanowisko Krakowskiego Instytutu Prawa Karnego, które zostało przezeń przedstawione w ekspertyzie prawnej z 9.06.2019 r. oraz w opracowaniu pt. „Analiza komunikatu Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 15 czerwca 2019 r.” zawierającym szersze objaśnienie merytorycznych podstaw tego stanowiska”.
Licząca 110 stron ekspertyza naukowa z 9 czerwca 2019 r., sporządzona przez dr hab. Agnieszkę Barczak-Oplustil, dr Wojciecha Górowskiego, dr Mikołaja Iwańskiego, dr Mikołaja Małeckiego, dr Witolda Zontka, dr Szymona Tarapatę i dr hab. prof. UJ Włodzimierza Wróbla, dotyczyła między innymi kwestii odpowiedzialności karnej za łapownictwo w sektorze publicznym z art. 228 i 229 k.k.
Karniści z Uniwersytetu Jagiellońskiego alarmowali między innymi, że „poprawki Senatu powodują, że przepisy dotyczące przestępstw łapownictwa w sektorze publicznym (art. 228 k.k., art. 229 k.k.) mogą nie mieć zastosowania do osób zarządzających największymi, strategicznymi spółkami handlowymi z udziałem Skarbu Państwa, co prowadzi do rażących nierówności wobec prawa i nieuzasadnionego uprzywilejowania niektórych podmiotów gospodarczych”.
Zobacz ekspertyzę karnistów z Krakowa z 9.06.2019 r.
Zobacz stanowisko w sprawie komunikatu MS o pozwie wraz z analizą.
Komentarz – dr Mikołaj Małecki
Artykuł Profesora Łukasza Pohla nie zawiera szczegółowych informacji o wniosku Ministerstwa Sprawiedliwości, w którym zwrócono się do Profesora z prośbą o sporządzenie wskazanej opinii. Pytania przytaczane przez Profesora znajdują się w cudzysłowie, brak jednak jakiegokolwiek odnośnika/przypisu, wskazującego na datę czy inne oznaczenie pisma pochodzącego z Ministerstwa Sprawiedliwości z prośbą o udzielenie odpowiedzi na te pytania.
Lektura artykułu Profesora wskazuje na to, że w istocie chodziło o odpowiedź na pytanie, czy treść naszej ekspertyzy z 9 czerwca 2019 r. była jednoznaczna w okresie między 9 a 16 czerwca 2019 r., a więc przed czasem ukazania się analizy, którą opublikowaliśmy właśnie 16 czerwca, w odpowiedzi na kuriozalną zapowiedź Ministra Marcina Warchoła, że Ministerstwo pozwie nas za opinie naukową. Z artykułu wynika, że prośba o opinię uwzględniała już tę analizę, czyli została skierowana po publicznej zapowiedzi pozwania nas za „kłamstwo”.
Nie pojmuję, w jakim celu Ministerstwo zwróciło się z prośbą o sporządzenie tego typu opinii i czemu zrobiło to dopiero po wygłoszeniu publicznie oszczerstwa pod naszym adresem. Jeśli Ministerstwo nie zrozumiało czegoś z przedstawionej przez nas ekspertyzy, wystarczyło napisać do nas maila, a w ciągu kilku godzin z chęcią byśmy na niego odpisali. Byłem obecny na posiedzeniu Komisji Senackiej, która pracowała nad projektem nowelizacji. Minister Marcin Warchoł siedział kilka metrów obok mnie, nie miał jednak żadnych pytań do naszej pierwszej ekspertyzy, a już w niej sygnalizowaliśmy problem zmiany definicji osoby pełniącej funkcję publiczną; z chęcią wszystko bym mu wyjaśnił, jeśliby chciał dopytać. Nie rozumiem, jaką funkcję miała w całej tej machinie spełnić opinia Profesora Łukasza Pohla, o której Profesor pisze w swoim tekście.
Sprawa wymaga wyjaśnienia. Dlatego złożymy wniosek o udostępnienie informacji publicznej, domagając się między innymi wskazania, kto w imieniu Ministerstwa Sprawiedliwości sformułował przytoczone pytania i kiedy, w jakiej dacie Ministerstwo wystąpiło oficjalnie do Profesora Łukasza Pohla z prośbą o przygotowanie wskazanej opinii i w jakiej formie, oraz czy tego typu nieoficjalne opinie w tym zakresie sporządzali także inni autorzy.
Cover: Prawo w Działaniu/Karne24.com
Foto MM: KIPK & Piotr Malec