Mając na względzie zagrożenia dla funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości i bezpieczeństwa prawnego obywateli, związane z wejściem w życie ustawy w jej obecnym kształcie, rekomendujemy przekazanie ustawy Sejmowi do ponownego rozpatrzenia – stwierdza 158 przedstawicieli nauki prawa w opinii skierowanej do Prezydenta Andrzeja Dudy.
W dniu 16 maja 2019 r. Sejm RP uchwalił ustawę nowelizującą Kodeks karny oraz szereg innych ustaw. Senat RP wniósł do treści ustawy poprawki w uchwale z dnia 24 maja 2019 r., które następnie zostały przez Sejm przyjęte na posiedzeniu w dniu 13 czerwca 2019 r.
W jednoznacznej opinii naukowej 158 karnistów, konstytucjonalistów i kryminologów rekomenduje Prezydentowi zawetowanie ustawy radykalnie zmieniającej prawo karne.
Wystąpienie, które środowisko naukowe skierowało do Prezydenta, ma charakter opinii naukowej. Specjaliści z zakresu nauk penalnych i prawa konstytucyjnego ze wszystkich polskich uniwersytetów alarmują o ryzyku i zagrożeniach wiążących się z wejściem w życie zmian w prawie karnym i zwraca się do Prezydenta o zawetowanie ustawy. List przewodni sygnował prof. dr hab. Stanisław Waltoś – znawca procesu karnego z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Treść opinii konsultowana była ze wszystkimi ośrodkami naukowymi w Polsce. Sygnowało ją 158 profesorów, doktorów habilitowanych i doktorów, reprezentujących różne poglądy i szkoły naukowe, z kilkudziesięciu uniwersytetów i szkół wyższych, w tym niemal wszyscy kierownicy katedr i zakładów prawa karnego i kryminologii. Jest to wydarzenie bezprecedensowe i adekwatne do skali zagrożeń sygnalizowanych Prezydentowi RP w przekazanej opinii.
Autorzy opinii zwracają uwagę na niekonstytucyjny tryb przyjęcia ustawy oraz regulacje naruszające Europejska Konwencję o Ochronie Praw Człowieka, a także ostrzegają przed destabilizacją systemu wymiaru sprawiedliwości na skutek ewentualnego wejścia w życie ustawy.
Zwracają też uwagę na problemy z egzekwowaniem znowelizowanych przepisów po ich wejściu w życie.
„Skoro celem ustawy jest radykalne zaostrzenie kar za wszystkie przestępstwa (także te mniej poważne przez utrudnienie orzekania za nie kar wolnościowych – art. 37a k.k. w nowym brzmieniu), to nastąpić musi znaczący wzrost skazań na bezwzględną karę pozbawienia wolności. Konsekwencją tego będzie brak możliwości lokalowych polskich więzień na przyjęcie dodatkowej grupy osadzonych” – piszą naukowcy.
„Nie ma obecnie, fizycznie miejsc nawet dla osób już skazanych na podstawie aktualnego Kodeksu karnego. Ponadto w 2018 r. zamknięto część zakładów karnych i aresztów śledczych, co spowodowało zmniejszenie ilości miejsc dla osadzonych” – podkreślają akademicy.
Z uwagi na wynikający z tempa prac legislacyjnych, krótki czas przygotowywania opinii, poruszono w niej kwestie najbardziej fundamentalne, wskazując przy tym na sprzeczności i luki, które były podnoszone w innych krytycznych opiniach złożonych w trakcie procesu legislacyjnego.
Ostatecznie autorzy opinii – przedstawiciele ośrodków naukowych z całej Polski – rekomendują Prezydentowi RP zwrócenie tej ustawy do Sejmu (tzw. weto). Informowanie władz publicznych o potencjalnych zagrożeniach związanych z wadliwie stanowionym prawem jest obowiązkiem naukowców. Autorzy opinii mają nadzieję, że Prezydent RP weźmie pod uwagę wynikające z niej wnioski przy podejmowaniu decyzji co do dalszych losów ustawy – podkreślają w informacji prasowej.
Kliknij aby przeczytać całą opinię.
Foto: Pixabay & Karne24.com
